De kinderenboekenweek van 2018 (3 t/m 14 oktober) gaat over vriendschap. Een mooi thema en er is bijna geen boek te vinden waar dit thema niet in aanwezig is. In dit blog deel ik een aantal vragen en opdrachten die kunnen leiden tot leuke lessen.

Het begrip vriendschap

Het is interessant om te starten met een gesprek over wat vriendschap nu eigenlijk is. Vast niet alle kinderen hebben hier hetzelfde beeld bij. De volgende vragen kunnen je helpen, maar volg ook vooral de kinderen:

1. Voer een klassengesprek:

• Wat is vriendschap?
• Is vriendschap voor altijd? Wanneer wel/niet?
• Kunnen anderen invloed uitoefenen op jouw vriendschappen?
• Moet je op elkaar lijken om vrienden te kunnen zijn?
• Wanneer vind jij iemand een goede vriend?
• Is een beste vriend perfect?

Naast een mooi klassengesprek is het ook mogelijk om onderzoek te doen naar de ideeën die anderen hebben over vriendschap. Zo zouden jullie een enquête kunnen opstellen of mensen kunnen gaan interviewen.

 

Geheimen

Je kunt geheimen vóór elkaar hebben, maar natuurlijk ook mét elkaar. Veel kinderen proberen wel eens een geheimtaal te ontwikkelen of ze smoezen over zeer belangrijke zaken waar niemand anders iets over mag weten.  Daarom de volgende ideeën:

2. Ontwikkel geheime signalen waarmee je boodschappen kun doorgeven (wat betekent het bijvoorbeeld als je groene sokken aan hebt? Of als je blouse scheef geknoopt zit?)
3. Verzin een geheimtaal waarmee jullie de meest belangrijke boodschappen door kunnen geven.

Leuke geheimtaal die kinderen kunnen uittesten: Als je allebei hetzelfde boek hebt, kun je het woord dat je wilt schrijven opzoeken in dat boek en dan een code maken met drie nummers. Het eerste nummer is de bladzijde waarop het woord staat. Het tweede woord is de regel waarin het woord te vinden is. Het laatste nummer staat voor het hoeveelste woord je moet hebben op die regel. Je krijgt dan zulk soort codes: 39, 12, 6. Het eerste woord staat dus op bladzijde 39, in regel 12 en het is het 6^e woord in die regel.

En wat geheimen betreft, kun je ook een geheime vriend hebben?

4. Verzin een geheime vriend.

De kinderen kunnen hierbij alleen of in tweetallen bedenken waarom de vriend geheim moet blijven en wat er zo bijzonder is aan deze vriendschap. Dit kan uitgewerkt worden in een verhaal, tekening of toneelstuk.

Soorten vrienden

5. Welke soorten vrienden kun je bedenken?

Met deze opdracht kun je de kinderen bewust maken van het feit dat je in één vriend niet zomaar alles kunt vinden waar je behoefte aan hebt. De kinderen kunnen brainstormen welke soorten vrienden er zijn. Maar ze kunnen er ook nieuwe bij bedenken.

We kennen allemaal wel de sportvriend, de feestvrienden of de penvriend. Maar wat dacht je van: de onderwegvriend, de eendagsvriend, de stiltevriend of speurtochtvriend?

De kinderen kunnen eventueel een vriendschap uitwerken en presenteren of ze kunnen de voor- en nadelen van de verschillende soorten in kaart brengen.

Leuke dingen doen

Met onze vrienden doen we vaak leuke dingen. Ik denk aan uit eten gaan, winkelen of wandelen. Bij het benoemen van de verschillende soorten vrienden merk je vaak al dat er activiteiten verbonden zijn aan onze vrienden. Maar als het nou om je allerbeste vriend gaat?

6. Ontwerp een pretpark voor beste vrienden.
7. Maak een programma voor een vakantiekamp speciaal voor beste vrienden.
8. Organiseer een beste-vrienden-diner.

Vriendschap op de proef

Een vriend hebben is leuk, maar een vriendschap onderhouden gaat zeker niet altijd vanzelf. De vraag wat een vriendschap wel en niet aan kan is al interessant om eens te bespreken. Wat zijn de ideeën van de kinderen daarover? En is het erg om van vriend te wisselen?

In de volgende opdracht kunnen de kinderen alles wat ze belangrijk vinden aan een vriend kwijt in het ontwerpen van een vriendschapsproef:

9. Bedenk een aantal opdrachten die samen een vriendschapsproef vormen zodat jij jou vrienden kunt testen.

In de natuur

Nadenken over vriendschap in de natuur kan bij kinderen flink de fantasie prikkelen. Veel van wat we niet openlijk bespreken onderling, kan ook in een andere context (als het niet te dicht bij jezelf komt) besproken worden. Zo zijn dierenfiguren in spel heel handig. Maar ook zonder dierenfiguren kun je praten over de volgende vragen/opdrachten:

10. Hoe en wanneer zou een giraf bij een vriend aangeven dat hij iets niet leuk vind? En stel dat het gaat over iets dat die vriend gedaan heeft?
11. Wat zijn volgens jou de verschillen tussen vriendschappen bij honden en mensen?
12. Op welk manier kan een boom vriendschap krijgen?

Cadeaus

Er zijn een hoop cadeaus op de markt die je aan een goede, of zelfs je beste, vriend kunt geven. Wat vinden de kinderen van deze cadeaus en hoe is het om die wel/niet te krijgen? Zeggen die cadeaus werkelijk iets over de vriendschap?

13. Onderzoek welke vriendschapscadeaus er te koop zijn. Wat vind je van deze cadeaus?
14. Bedenk zelf een nieuw soort vriendschapscadeau

Gevoelens

Deze wil ik ook nog graag even aan bod laten komen. In vriendschappen en relaties gaat het heus niet altijd van een leien dakje. We hebben verwachtingen van elkaar en raken soms behoorlijk verhit als de zaken anders gaan. We worden boos, zijn jaloers of verdrietig over grote en kleine zaken. Daarom als afsluiting de volgende vragen:

15. Mag je jaloers zijn op een vriend?
16. Hoe komt het dat in sommige vriendschappen ruzie het einde van de vriendschap betekent en het er in sommige vriendschappen nou eenmaal bij hoort?
17. Weet een beste vriend altijd hoe hij je kan troosten?

Nog meer lesideeën?

Dit waren de ideeën voor dit blog. Wil je graag nog meer lesideeën? Lees dan:10 opdrachten over vriendschap voor de kinderboekenweek